12 Δεκεμβρίου 2023
Βοηθώντας το παιδί να είναι ο καλύτερος εαυτός του μέσω της καθοδήγησης
Ανάγνωση σε 2,5′
Τι θα προτιμούσαμε όλοι οι γονείς για το παιδί μας; Να έχουμε ένα παιδί που κάνει αυτό που πρέπει επειδή αναγκάζεται να το κάνει, ή ένα παιδί που επιλέγει να κάνει το σωστό;
Αν κατάφερουμε το δεύτερο, είναι σαν να έχουμε καταφέρει χίλια πράγματα μαζί: την οριοθέτηση που χρειάζεται παντού πχ, στον ύπνο, στο σχολείο, στο διάβασμα, στις κοινωνικές σχέσεις, στις οθόνες, στην καθαριότητα, στις αδελφικές σχέσεις, κ.ο.κ., την ηρεμία στη σχέση μας με το παιδί, την προσωπική μας ευημερία ως γονείς, και θα έχουμε διώξει μακριά τις τύψεις και τις ενοχές που μπορεί να φέρει μια τιμωρία, οι φωνές, ένα time out.
Όλα τα παραπάνω μπορούν να συμβούν με την καθοδήγηση του παιδιού μας, και όχι με τον έλεγχο. Η καθοδήγηση και ο έλεγχος έχουν κοινό στόχο, να μάθουμε στο παιδί πράγματα όπως αξίες, σωστές συμπεριφορές, κλπ. Η διαφορά είναι ότι με την καθοδήγηση το παιδί θέλει και είναι ανοιχτό να δεχτεί αυτά τα μαθήματα ζωής, ενώ στην περίπτωση του ελέγχου, αναγκαστικά χρησιμοποιούνται πιο συμβατικές μέθοδοι διαπαιδαγώγησης όπως πχ, η τιμωρία, το κήρυγμα, κ.ά., και αυτό φέρνει μια ρήξη ανάμεσα σε γονιό και παιδί με αρκετές επιπτώσεις. Επίσης, ο έλεγχος λειτουργεί με βάση τον φόβο, ενώ η καθοδήγηση έχει ως βάση την αγάπη. Φυσικά, και στην περίπτωση του ελέγχου υπάρχει αγάπη ανιδιοτελής από το γονιό προς το παιδί, αλλά επισκιάζεται από το φόβο. Οπότε, είναι στο χέρι μας να διαλέξουμε ποιά μέθοδο διαπαιδαγώγησης θέλουμε για το παιδί μας.
Οι γονείς που αποφασίζουν να διαλέξουν την καθοδήγηση και όχι τον έλεγχο, στηρίζονται στον συναισθηματικό δεσμό που αναπτύσσουν με το παιδί τους και όχι στην τιμωρία και τις φωνές. Βοηθούν τα παιδιά τους να είναι ο καλύτερός τους εαυτός πρώτα απ’όλα πιστεύοντας σε αυτά, και δεύτερον, δίνοντάς τους την κατάλληλη υποστήριξη ώστε να τα καταφέρνουν.
Αυτή την υποστήριξη οι γονείς την επιτυγχάνουν:
- Βάζοντας ως προτεραιότητα τη σχέση γονιού-παιδιού, το παιδί νιώθει ασφάλεια ότι έχει τουλάχιστον έναν γονέα που το εμπιστεύεται επειδή το καταλαβαίνει. Η άμεση γονική απόκριση που συμπεριλαμβάνει σεβασμό, ενσυναίσθηση και κατανόηση των αναγκών του παιδιού, είτε σωματικών ή συναισθηματικών, είναι το κλειδί για την συναισθηματική ευημερία του παιδιού και την ασφάλεια.
- Δημιουργώντας ένα περιβάλλον στο σπίτι όπου οι ανάγκες ακούγονται και εξυπηρετούνται.
- Βοηθώντας το παιδί να επεξεργαστεί τα συναισθήματά του με καθοδήγηση και όχι με έλεγχο, το παιδί καλλιεργεί τη συναισθηματική του νοημοσύνη, EQ (Emotional Intelligence), και γίνεται ένας ενήλικας με ενσυναίσθηση που μπορεί να διαχειριστεί τα συναισθήματά του, όσο δύσκολα και να είναι.
- Καθοδηγώντας με αγάπη που προάγει το θάρρος, την ενσυναίσθηση, την ευαισθησία να επανορθώνεις κάτι που έκανες λάθος.
Όλα τα παραπάνω βοηθούν το παιδί στην ανθεκτικότητα, στην αυτονομία και στις κοινωνικές δεξιότητες, τα οποία είναι απαραίτητα συστατικά για γεμάτη και υγιή ζωή.
Κάθε φορά που θέλουμε να μάθουμε το παιδί μας να συμπεριφέρεται με το “σωστό” για εμάς τρόπο, και ακολουθούμε όλα τα προηγούμενα, το παιδί το μαθαίνει επειδή ΘΕΛΕΙ να κάνει το σωστό, και όχι επειδή αναγκάστηκε, με τιμωρία, φωνές, απειλές, κλπ.
Τέλος, τι παράδειγμα και τι μάθημα θέλουμε να δώσουμε στα παιδία μας; Ότι πάντα θα υπάρχει κάποιος να σου λέει τι να κάνεις και αν βρίσκεται σε πιο ισχυρή θέση από εσένα θα σου το επιβάλλει; Ή ότι θα μάθεις να παίρνεις αποφάσεις για τον εαυτό σου μόνος/η σου και πάντα θα ξέρεις ότι είναι οι σωστές χωρίς αμφιβολία;