12 Δεκεμβρίου 2023
Τα παιδιά δεν χρειάζονται οθόνες για να απασχοληθούν [ούτε και εμάς]
Ανάγνωση σε 2,5′
Αν ανησυχείτε πώς θα απασχοληθούν τα παιδιά σας στο σπίτι τη στιγμή που εσείς προσπαθείτε να δουλέψετε ή να διεκπεραιώσετε κάποιες υποχρεώσεις, δεν είστε μόνοι.
Σε μικρή ηλικία τα παιδιά τείνουν να μάς ζητούν συνέχεια, είτε για να παίξουμε μαζί τους ή για να τα βοηθήσουμε σε κάτι.
Γι’αυτό συχνά καταφεύγουμε στην εύκολη λύση να τα στρώσουμε μπροστά σε μία οθόνη, χωρίς περιορισμούς και καμιά φορά χωρίς έλεγχο, με την δικαιολογία ότι δεν γίνεται αλλιώς. Και αυτό είναι απόλυτα κατανοητό.
Ευτυχώς, όσο και αν ακούγεται αδύνατον να γίνει, είναι και εφικτό αλλά καί ωφέλιμο για τα παιδιά να καταφέρουν να βασιστούν αποκλειστικά και μόνο στα δικά τους μέσα για ένα διάστημα, όσον αφορά στην προσωπική τους απασχόληση. Τί θα πεί αυτό; Ότι εμείς κάνουμε τη δουλειά μας και τα παιδιά απασχολούνται στο σπίτι ανεξάρτητα, και χωρίς να μάς διακόπτουν για το κάθετί. Ας δούμε πώς μπορούμε γονείς και παιδιά, να τα καταφέρουμε να συνυπάρξουμε ειρηνικά, κάνοντας ο καθένας το δικό του.
Εξηγούμε στα παιδιά την κατάσταση
Πρώτα απ’όλα, θα πρέπει να εξηγήσουμε στα παιδιά ότι για κάποια ώρα θα ασχοληθούμε με τη δουλειά μας, και θα πρέπει να συγκεντρωθούμε σε αυτή χωρίς διακοπές. Συζητήστε μαζί τους μερικά παραδείγματα για να καταλάβουν ποιοί είναι οι λόγοι για τους οποίους μπορούν να σάς διακόψουν και ποιοί όχι. Για παράδειγμα, αν θέλουν να φάνε κάτι, θα πρέπει είτε να περιμένουν για την ώρα του φαγητού, ή να αυτοεξυπηρετηθούν.
Φυσικά, εξαιρούνται καταστάσεις στις οποίες πρέπει να επέμβουμε άμεσα για λόγους ασφάλειας, όπως για παράδειγμα όταν σπάσει κάτι και πρέπει να μαζευτεί αμέσως για να μην τραυματιστεί κανείς.
Όταν μάς διακόπτουν..
Όσο και αν έχουμε εξηγήσει στα παιδιά ότι δεν μπορούν να μάς διακόπτουν, αυτό φυσικά θα συμβεί. Την ώρα λοιπόν που θα μάς ζητήσουν κάτι, μπορούμε να σταματήσουμε για λίγο να συζητήσουμε μαζί τους πώς μπορούν να τα καταφέρουν μόνα τους – και να τους πούμε ότι αυτή τη στιγμή δε μπορούμε να βοηθήσουμε. Αν τελικά τα καταφέρουν μόνα τους, τα οφέλη είναι αμέτρητα – ενισχύεται η αυτοπεποίθησή τους, ανακαλύπτουν τις δυνατότητές τους, νιώθουν περήφανα και σιγά σιγά αυτονομούνται.
Αν έχουν συνηθίσει να τρέχουμε κάθε φορά που μας ζητούν κάτι, είναι αναμενόμενο να συναντήσουμε αντιδράσεις. Μπορεί ακόμα και να μάς απειλήσουν ότι θα ρίξουν όλο το σπίτι κάτω, και να το κάνουν! Δυστυχώς, την πρώτη φορά θα πρέπει να επιμείνουμε στη θέση μας και να τα αγνοήσουμε ευγενικά, ακόμα και αν πρέπει να αντικρίσουμε ένα απόλυτα ακατάστατο σπίτι μετά τη δουλειά μας. Αυτό όμως είναι απίθανο να επαναληφθεί πάνω από 1-2 φορές. Κάποια στιγμή τα παιδιά καταλαβαίνουν ότι το εννοούμε πως θέλουμε να συγκεντρωθούμε στη δουλειά μας και θα βρουν κάτι άλλο για να απασχοληθούν, χωρίς υπερβολικές αντιδράσεις.
Με τί μπορούν να απασχοληθούν;
Το αυτο-κατευθυνόμενο παιχνίδι
Θυμηθείτε πώς ήταν όταν είσαστε εσείς παιδί. Ποιές ήταν οι στιγμές που είσαστε πιο ευτυχισμένοι; Είναι πιθανό οι στιγμές της απόλυτης ευτυχίας που σάς έρχονται στον νου να είναι στιγμές που είχατε βρει ένα φανταστικό παιχνίδι που σάς κέντριζε το ενδιαφέρον και χανόσασταν σε αυτό, σαν να μην υπήρχαν ούτε τοίχοι, ούτε χρόνος, ούτε κάτι άλλο στον κόσμο αυτό εκτός από εσάς και το παιχνίδι. Το οποίο θα μπορούσε να είναι το σαπούνισμα του ποδηλάτου σας, ή η στοίχιση όλων των αυτοκινήτων στο παιχνιδοντούλαπο σε σειρά, ή το κούρνιασμα κάτω από τα μαξιλάρια του καναπέ. Ένα παιχνίδι που είχατε σκεφτεί εσείς, και μόνο εσείς, που όταν παίζατε με αυτό νιώθατε αγαλλίαση και που μπορεί να το παίζατε για μήνες στη σειρά, χωρίς να βαριέστε.
Σε αυτές τις στιγμές, όταν είμαστε παιδιά, ανακαλύπτουμε τον εαυτό μας. Εξερευνούμε αυτά που μάς κεντρίζουν την περιέργεια και εντοπίζουμε τα προσωπικά μας ενδιαφέροντα, βρίσκουμε τί είναι αυτό που μάς αρέσει, χρησιμοποιούμε τη φαντασία μας και γινόμαστε δημιουργικοί. Το αυτο–κατευθυνόμενο παιχνίδι, το παιχνίδι στο οποίο τα παιδιά είναι περισσότερο ευτυχισμένα, είναι η αρχή της δημιουργικότητας.
Για να γίνει όμως αυτό, για να φτάσει δηλαδή ένα παιδί στο σημείο να παίζει με όρεξη κάτι που έχει σκεφτεί μόνο του και να απορροφηθεί 100% σε αυτό, πρέπει να έχει τον χρόνο και την ευκαιρία να το κάνει. Άρα πρέπει οι οθόνες να είναι κλειστές και οι μεγάλοι, απλά, να το αφήσουμε στην ησυχία του.
Επομένως..
- Εξηγούμε στο παιδί ή στα παιδιά την κατάσταση
- Αν μάς διακόψει/ουν, αγνοούμε ευγενικά
- Αποσυρόμαστε, και αφήνουμε το παιδί ήσυχο – το παιχνίδι είναι δική του δουλειά και την κάνει καλύτερα από εμάς