Πόση βοήθεια χρειάζεται ένα παιδί με τα μαθήματα για το σπίτι;

Σίγουρα δεν θα κάνω τα μαθήματα εγώ αντί για το παιδί, ούτε θα του δώσω έτοιμες απαντήσεις σε ό,τι με ρωτάει. Όμως, το παιδί πρέπει να ξέρει πως αν χρειαστεί οτιδήποτε, έχει κάποιον κοντά του για να το βοηθήσει, να το κατευθύνει και να το υποστηρίξει ώστε να βρει την απάντηση που ψάχνει και να ολοκληρώσει με επιτυχία τη δουλειά που πρέπει να γίνει.

Το αίσθημα ότι έχει κάποιον δίπλα του για ό,τι χρειαστεί, είναι πολύ σημαντικότερο για την επιτυχημένη του πορεία στα μαθήματά του, απ’ό,τι οτιδήποτε άλλο. Είναι σαν μία άγκυρα που θα το κρατήσει στην ασφάλεια σε ένα απαιτητικό, άγνωστο για το παιδί περιβάλλον. Έχοντας αυτή την εξασφάλιση, το παιδί θα μπορεί με ηρεμία και θάρρος να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που θα προκύψουν.

Τα μικρά παιδιά, δεν έχουν ακόμα τις οργανωτικές δεξιότητες να διαχειριστούν μόνα τους τις υποχρεώσεις τους και χρειάζονται μία καθοδήγηση από τους γονείς σε αυτό. Ο γονιός μαζί με το παιδί μπορούν να θέσουν μία συγκεκριμένη ώρα που είναι αφιερωμένη στην προετοιμασία για το σχολείο κάθε μέρα, και στη συνέχεια ο γονιός μπορεί στην αρχή του διαβάσματος να δει με το παιδί τί πρέπει να γίνει για την επόμενη μέρα, να λύσει τυχόν απορίες του παιδιού για το τί ακριβώς πρέπει να κάνει, και να το παροτρύνει να ξεκινήσει.

Είναι σημαντικό το παιδί να μπορέσει να δοκιμάσει μόνο του να κάνει τα μαθήματά του καθώς η προσπάθεια που θα κάνει για να βρει τη λύση, για να γράψει τη φράση, για να κάνει την πράξη, είναι αυτό που οδηγεί στη μάθηση. Στο σημείο που θα κολλήσει και θα ζητήσει τη βοήθειά μου, μπορώ να του δώσω έναν υπαινιγμό για το πώς να βρει αυτό που θέλει η άσκηση και όχι φυσικά την απάντηση.

Πολλά παιδιά νιώθουν μεγαλύτερη άνεση να κάνουν τα μαθήματά τους κοντά στον γονιό, οπότε μπορώ την ώρα που το παιδί διαβάζει να κάθομαι δίπλα του και να κάνω δική μου δουλειά, ή αν μαγειρεύω ή κάνω κάποια άλλη δουλειά, μπορεί να είναι κοντά μου, είτε στο σαλόνι, ή στο τραπέζι της κουζίνας κτλ. Η ευκολία της επικοινωνίας αν χρειαστεί κάτι, αλλά ακόμα και μόνο η παρουσία μου κοντά του, λειτουργεί θετικά.

Όταν το παιδί έχει τελειώσει τη δουλειά του, μπορώ να κάνω έναν έλεγχο ότι η δουλειά ολοκληρώθηκε περισσότερο για να δείξω ενδιαφέρον για τη δουλειά του παρά για να σιγουρευτώ ότι έγινε, χωρίς απαραίτητα να διορθώσω λάθη, ή αν θέλω να υποδείξω στο παιδί κάποιο λάθος, να το παροτρύνω να το διορθώσει μόνο του.

Η διόρθωση των λαθών είναι δουλειά του δασκάλου και επειδή στην προσπάθειά μου να διορθώσω κάποιο λάθος του παιδιού μπορεί να το αποθαρρύνω, είναι καλύτερα να αφήσω το λάθος όπως είναι. Αν μάλιστα διορθώνω συνέχεια τη δουλειά του παιδιού, αυτό δε το βοηθάει να νιώθει ότι μπορεί να τα καταφέρνει μόνο του. Και σίγουρα δεν το βοηθάει να νιώσει ότι είναι ικανό.

Επομένως στα μαθήματα κρατάω μία φιλική στάση και έχω ρόλο υποστηρικτικό ώστε το παιδί να έχει την ασφάλεια που χρειάζεται για να τα καταφέρει. Όσο περνάει ο καιρός τόσο λιγότερο θα χρειάζεται την υποστήριξή μου, έως την εφηβεία όπου το μόνο που μπορεί να χρειαστεί από εμένα είναι ένα τυπικό ενδιαφέρον για τα μαθήματά του. Πχ. ‘πώς πηγαίνει η εργασία για την ιστορία;’

Τώρα, αν βλέπω ότι το παιδί χαζεύει, ή δεν ενδιαφέρεται, ή παραμελεί τη δουλειά του, ή χασομεράει και του παίρνει πολύ περισσότερη ώρα απ’ό,τι χρειάζεται, τότε μπορεί να προσπαθήσω να πιέσω το παιδί να διαβάσει και αυτό είναι πιθανότερο να εκπυρσοκροτήσει. Στην πρώτη μου προσπάθεια να πιέσω το παιδί, αυτό θα αντιδράσει και μπορεί να δει τα μαθήματα σαν αγγαρεία, κάτι που θα το δυσκολέψει πολύ να διαβάζει και τελικά να αγαπήσει το σχολείο. Σε αυτή την παγίδα πέφτουν πολλοί γονείς και αν τα πράγματα πάνε στραβά από την αρχή, είναι δύσκολο να βελτιωθούν μετά.

Επειδή μάλιστα το διάβασμα για το σπίτι είναι ένα σημείο όπου γονείς και παιδιά συγκρούονται συχνά, πολλά σχολεία (κυρίως στις ΗΠΑ) έχουν αρχίσει να εγκαταλείπουν την πρακτική, διατηρώντας την υποχρέωση για διάβασμα μόνο πριν από τεστ και εξετάσεις.

Όσο υπάρχει η υποχρέωση για διάβασμα στο σπίτι, αντί να πιέσω το παιδί να διαβάσει, αντί να το τιμωρήσω ή να του ασκήσω κριτική, είναι καλύτερα μετά τον χρόνο που είναι αφιερωμένος στα μαθήματα, απλώς να συνεχίσουμε τη μέρα μας με παιχνίδι και άλλες δραστηριότητες αφήνοντας την υποχρέωση για την εκπαίδευση του παιδιού εκεί που ανήκει, στον δάσκαλο. Αν το παιδί πάει αδιάβαστο στο σχολείο, θα πρέπει να αντιμετωπίσει την απογοήτευση/την κριτική/τις παρατηρήσεις του δασκάλου του.

Η υποστήριξή μου, ο φιλικός τόνος, η ενθάρρυνση του παιδιού όποτε χρειάζεται, και η πίστη μου στις ικανότητές του, στην εξυπνάδα του και στην υπευθυνότητά του, είναι αυτά που θα θέσουν τα θεμέλια για ένα περιβάλλον στο οποίο τα μαθήματα θα γίνονται με χαρά, από τα πρώτα κιόλας σχολικά χρόνια.