Με λίγη εξάσκηση μπορούμε να σταματήσουμε να φωνάζουμε στο παιδί μας

Η απάντηση είναι μία. Με συνεχή εξάσκηση.

Είναι πολύ συνηθισμένο το παιδί μας να κάνει κάτι που εμείς δεν αποδεχόμαστε, ή να μην κάνει κάτι που πρέπει να κάνει. Σε αυτές τις στιγμές, συχνά θυμώνουμε και δυσκολευόμαστε να ελέγξουμε τις αντιδράσεις μας. Μάς εκνευρίζει διπλά, όταν θεωρούμε ότι το παιδί κάνει αυτό που δεν πρέπει επίτηδες, ή τουλάχιστον, έτσι το ερμηνεύουμε εμείς.

Μπορεί λοιπόν κάτι να ξεκινήσει απλά και να διογκωθεί πέρα από κάθε όριο. Ένα μικρό πρόβλημα μπορεί να γίνει τεράστιο, απλώς επειδή εμείς επιμείναμε, ή διατάξαμε το παιδί να κάνει κάτι εδώ και τώρα και δε το έκανε. Αδυνατούμε όμως να δούμε τη δική μας συμβολή στην επιδείνωση της κατάστασης.

• Είχαμε συνειδητά προσπαθήσει να ελέγξουμε τα νεύρα μας παίρνοντας μία βαθιά ανάσα, κάνοντας μία παύση, ακόμα και πηγαίνοντας σε έναν άλλο χώρο για να ηρεμήσουμε
• Είχαμε προσπαθήσει να δούμε τα πράγματα από την πλευρά του παιδιού μας
• Είχαμε διατηρήσει την ψυχραιμία μας και είχαμε προσεγγίσει το παιδί μας με διάθεση συνεργασίας και με ενσυναίσθηση;

‘Αγάπη μου, έλα εδώ. Το ξέρω ότι θες να φας αυτό το γλυκό, είναι πολύ ωραίο δεν είναι; [με χαμόγελο]. Θα φάμε όμως βραδινό σε λίγο, μπορείς να το έχεις μετά αν το θες.’

‘Τί έγινε εδώ; Θέλετε και οι δύο το ίδιο παιχνίδι ε; Τί ωραία που θα ήταν να μπορούσαμε να έχουμε δύο τέτοια!’ Και παίρνοντας το παιχνίδι: ‘Ας δούμε τί άλλο μπορείτε να βρείτε που έχει ενδιαφέρον. Αυτό εδώ θα το κρατήσω για λίγο και θα σάς το δώσω μετά.’

‘Το ξέρω αγάπη μου ότι ήθελες να παίξεις παραπάνω στο τάμπλετ. Πέρασε όμως η ώρα, πόσο γρήγορα περνάει όταν διασκεδάζουμε ε; Νεράκι! Για να δούμε τί έχεις στο δωμάτιό σου που δεν πρόσεξα εχθές.’

Οι περισσότεροι γονείς, στην ερώτηση ‘τί θα είχε γίνει αν είχατε προσεγγίσει το παιδί σας όπως παραπάνω’ απαντούν ότι μάλλον η κατάσταση δε θα είχε φύγει εκτός ελέγχου.

Στην πραγματικότητα, αν καταφέρουμε εμείς να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας, βοηθάμε και το παιδί μας να ηρεμήσει. Η στάση μας λειτουργεί ως παράδειγμα και για το παιδί μας. Το νευρικό του σύστημα εναρμονίζεται με το δικό μας. Αν παρεκτραπούμε και αρχίσουμε να φωνάζουμε, το παιδί εκτροχιάζεται και εκείνο. Και φυσικά, δε μαθαίνει πώς να χειρίζεται δύσκολες καταστάσεις, πώς να διατηρεί την ψυχραιμία του όταν θυμώνει και τη δυνατότητά του να βρίσκει λύσεις. Αντιθέτως, όταν φωνάζουμε, το παιδί μαθαίνει ότι οι διαφορές λύνονται με τις φωνές.

Φυσικά, είναι πιο εύκολο να το λέμε παρά να το κάνουμε. Γιατί στην ένταση της στιγμής, βγαίνουμε και εμείς συναισθηματικά εκτός ελέγχου, όχι μόνο το παιδί.

Όμως, εμείς είμαστε οι ενήλικες. Δε μπορούμε να περιμένουμε από το παιδί να ηρεμήσει και να ελέγξει τα νεύρα του μόνο του. Δεν έχει τη δυνατότητα να το κάνει αυτό. Λειτουργεί κατά βάση με το συναίσθημα, και η λογική δεν έχει εφαρμογή εδώ. Η προσπάθειά μας να το συνετίσουμε με τη λογική, δεν έχει αντίκρισμα. Και δεν λύνει το πρόβλημα.

Το παιδί έχει ανάγκη από την κατανόησή μας, την καθοδήγησή μας και την ασφάλεια που του προσφέρει το γεγονός ότι είμαστε κοντά του, το ακούμε, νιώθουμε την αγανάκτησή του. Όταν νιώθει ότι το καταλαβαίνουμε, είναι πρόθυμο να κάνει αυτό που του λέμε.

Αισίως, με κάθε συνειδητή προσπάθεια που κάνουμε να ελέγξουμε τις δικές μας αντιδράσεις όταν θυμώνουμε, γινόμαστε όλο και καλύτεροι σε αυτό. Με τον καιρό, μπορεί να παρατηρήσουμε ότι η ένταση μειώνεται και τα παιδιά μας συμμορφώνονται πολύ ευκολότερα και ανώδυνα στις ανάγκες της κατάστασης. Η σχέση μας παραμένει τρυφερή και δε φθείρεται με κάθε διαφωνία και κάθε σύγκρουση.

Όσο καλύτερη είναι η σχέση μας με το παιδί μας, τόσο πιο πρόθυμο είναι να ακολουθήσει την καθοδήγησή μας.

Δεν είναι τυχαίο που μάς είναι τόσο δύσκολο να παραμένουμε ήρεμοι στις προκλήσεις του παιδιού μας. Είναι πιθανό, όταν είμαστε εμείς παιδιά, να είχαμε τραβήξει το συμπέρασμα ότι η κακή συμπεριφορά έχει συνέπειες, ή μπορεί οι μεγάλοι να μάς φώναζαν, ή να μη νιώθαμε καμία κατανόηση ή αποδοχή στη δική μας δυσκολία. Τα δύσκολα συναισθήματα από τέτοια βιώματα καταγράφονται στο ασυνείδητο και μάς πυροδοτούν όταν μία κατάσταση τείνει να ανασύρει αυτά τα δύσκολα συναισθήματα από τη μνήμη μας.

Μπορούμε όμως να σπάσουμε τον κύκλο τώρα και να μην μεταφέρουμε στα παιδιά μας αυτή την τάση, ώστε εκείνα να καταφέρουν να είναι πιο ήρεμα προς τα δικά τους παιδιά.

Το μυστικό είναι η εξάσκηση. Κάθε φορά που μάς πυροδοτεί μία κατάσταση, το κλειδί είναι να νιώθουμε τον θυμό μας, να τον αναγνωρίζουμε, αλλά να μην ενεργούμε πάνω στο θυμό μας. Με κάθε φορά που το κάνουμε, θα γινόμαστε όλο και καλύτεροι. Εξάλλου, συνήθως η περίσταση είναι πολύ πιο διαχειρίσιμη απ’ό,τι την ερμηνεύουμε εμείς εκείνη τη στιγμή. Σπάνια υπάρχει πραγματικός κίνδυνος όταν βγαίνουμε εκτός ελέγχου.

Κάθε φορά που ελέγχουμε την αντίδρασή μας, εκπαιδεύουμε τον εγκέφαλό μας να αυτορυθμίζεται και να μην φεύγει εκτός ελέγχου τόσο εύκολα.