16 Δεκεμβρίου 2023
Ένα παιδί που αναγκάζεται να πει συγγνώμη, δε το εννοεί
Ανάγνωση σε 2′
Αν το παιδί μας συμπεριφερθεί άσχημα σε κάποιο άλλο και το αναγκάσουμε να ζητήσει συγγνώμη, ακόμα και αν το κάνει, δε θα το εννοεί πραγματικά, και το άλλο παιδάκι δεν θα κερδίσει τίποτα έτσι κι αλλιώς.
Ακόμα και να ζητήσουμε ευγενικά από το παιδί μας να πει συγγνώμη, εξηγώντας του γιατί πρέπει να το κάνει, ενδέχεται πάλι να μην το κάνει, γιατί πληγώνεται ο εγωισμός του, όχι μόνο απέναντί μας, αλλά και απέναντι στο άλλο παιδάκι ή σε άλλους παρευρισκόμενους.
Αν όμως ζητήσουμε από το παιδί μας να διορθώσει την κατάσταση όπως εκείνο νομίζει καλύτερα, τότε μπορεί να επιλέξει να κάνει κάτι διαφορετικό, όπως το να δώσει στο άλλο παιδάκι μία αγκαλιά, να του προσφέρει ένα παιχνίδι ή να κάνει κάτι άλλο που δείχνει την προθυμία του να επαναφέρει τις καλές σχέσεις.
Τί να κάνουμε, αντί να ζητήσουμε από το παιδί μας να πει συγγνώμη
Μπορούμε αφουγκραζόμενοι τα συναισθήματα του παιδιού μας, να το βοηθήσουμε να τα διαχειριστεί και να καταλάβει τι το ώθησε στην κακή συμπεριφορά.
Για παράδειγμα, με φιλικό τόνο: ‘Θύμωσες τόσο πολύ, που χτύπησες το άλλο παιδάκι! Βλέπω πόσο πολύ θύμωσες. Έγινε κάτι που σε πείραξε;’
Απαντήστε με ευγένεια στις εξηγήσεις που θα σας δώσει και συνεχίστε,
‘το καταλαβαίνω ότι εκείνη τη στιγμή ήθελες να πάρεις το παιχνίδι, αλλά δεν χτυπάμε, πονάει! Μπορείς να ζητήσεις οτιδήποτε από ένα άλλο παιδάκι ευγενικά και μπορεί να σου το δώσει από μόνο του. Αν δε σου το δώσει, περίμενε λίγο και θα το πάρεις μετά. Ή, μπορείς να μου ζητήσεις βοήθεια.’
Με αυτό τον τρόπο, εκτός από την καθοδήγηση του παιδιού μας για το τί είναι σωστό, συνδεόμαστε συναισθηματικά με το παιδί μας, που είναι ένας τρόπος το παιδί να νιώσει ότι ο γονιός του είναι εκεί για αυτό. Κάθε δυσκολία του παιδιού μας, είναι μία ευκαιρία για σύνδεση και περαιτέρω σύσφιξη της σχέσης μας μαζί του.
Επίσης, η αναγνώριση και μόνο των αρνητικών συναισθημάτων του παιδιού, είναι αρκετή για να το βοηθήσει να τα διαχειριστεί. Το παιδί μπορεί να μην πήρε το παιχνίδι που ήθελε, αλλά έχει έναν γονιό που το καταλαβαίνει, και αυτό μετράει πολύ περισσότερο από οτιδήποτε άλλο.
Όταν έχει πια ηρεμήσει, μπορεί να επιλέξει το παιδί τί θέλει να κάνει. Μπορεί από μόνο του να επιχειρήσει να προσεγγίσει το άλλο παιδάκι με κάποιον τρόπο, ακόμα και να του ζητήσει ειλικρινά ‘συγγνώμη,’ ή να κάνει κάτι άλλο που θα σκεφτεί μόνο του, διαφορετικά, μπορούμε να του δώσουμε εμείς κάποιες ιδέες.
‘Αν θέλεις μπορείς να προσφέρεις στο παιδάκι το παιχνίδι σου για λίγο, σίγουρα θα χαρεί. Ή να παίξετε λίγη μπάλα μαζί. Ό,τι θέλεις.’
Τα παιδιά έχουν ευθύνη για τη σχέση τους απέναντι στους άλλους
Αυτό που πρέπει να μάθουμε στα παιδιά μας είναι ότι αυτά είναι υπεύθυνα για τη σχέση τους με τους άλλους, όχι εμείς, και όταν κάνουν κάτι που επηρεάζει αρνητικά κάποιον άλλο, θα πρέπει να προσπαθούν να αποκαταστήσουν τη ρήξη που προκάλεσαν. Η επιλογή για το πώς θα το κάνουν πρέπει να είναι των παιδιών. Αν τα αναγκάσουμε να ενεργήσουν με τον τρόπο που θέλουμε εμείς, παίρνουμε την ευθύνη από πάνω τους.
Αν δεν κάνουν απολύτως τίποτα, θα έχουν τις συνέπειες της επιλογής τους. Ένα παιδάκι που είναι επιθετικό και δε μοιράζεται τα παιχνίδια του, δεν γίνεται το ίδιο εύκολα αποδεκτό όσο άλλα που το κάνουν. Τα παιδιά δεν είναι κουτά. Αντιλαμβάνονται γρήγορα τις δυναμικές στις ανθρώπινες σχέσεις και καταλαβαίνουν ποια στρατηγική τα συμφέρει καλύτερα.
Μόλις το παιδί αντιληφθεί ότι η συμπεριφορά του (πχ. να χτυπήσει) δεν είναι αποδεκτή στον γονιό αλλά ούτε και στα άλλα παιδάκια, θα αναθεωρήσει τις μεθόδους του.
Αν αφήσουμε στο παιδί την επιλογή τού πώς θα αποκαταστήσει μία αδικία που προκάλεσε, είναι πιο εύκολο να καταλάβει ότι είναι δική του ευθύνη και να εξασκηθεί στους τρόπους που μπορεί να την αποκαταστήσει.
Φυσικά, δεν ξέρει αυτούς τους τρόπους από μόνο του. Γι’αυτό οφείλουμε να το κατευθύνουμε εμείς στο τί μπορεί να κάνει με κατανόηση και σεβασμό στις επιλογές του.
Όταν το παιδί νιώθει ότι η κακή του συμπεριφορά είναι δικαιολογημένη
Αν το παιδί προβάλλει αντίσταση στο να αποκαταστήσει τις σχέσεις επειδή νιώθει ότι εκείνο ήταν που πληγώθηκε και ότι η πράξη του ήταν δικαιολογημένη, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι η συναισθηματική του φόρτιση και τα λανθασμένα συμπεράσματα που μπορεί να έχει τραβήξει από προηγούμενα περιστατικά, δεν του επιτρέπουν να δει άμεσα τί είναι σωστό και τί δεν είναι.
Ξεκινήστε λοιπόν άμεσα να χτίζετε εμπιστοσύνη με το παιδί σας, να ακούτε με προσοχή τα περιστατικά που του προκαλούν λύπη ή σύγχυση και αναγνωρίστε τα συναισθήματά του, που μπορεί να έχουν ρίζες στο παρελθόν.
Όσο περνάει ο καιρός και νιώθει καλύτερα, με την υποστήριξή σας, θα βελτιωθεί αυτόματα και η συμπεριφορά του απέναντι στους άλλους.
Είμαστε όλοι παιδιά, ή αλλιώς, τί θα γινόταν στον κόσμο των ‘μεγάλων’
Αν κάνατε σε κάποιον κάτι που το μετανιώνατε στη συνέχεια, δεν θα θέλατε να είναι δική σας επιλογή το αν θα ζητήσετε συγγνώμη; Πώς θα σάς φαινόταν αν κάποιος σάς ανάγκαζε να ζητήσετε συγγνώμη και μάλιστα δημόσια;