11 Δεκεμβρίου 2023
Όσο προσέχω την καλή συμπεριφορά των παιδιών μου, τόσο μειώνεται η κακή συμπεριφορά
Ανάγνωση σε 2,5′
Είχα πέσει κι εγώ στην ίδια παγίδα με τους περισσότερους γονείς. Πρόσεχα μόνο τα ευτράπελα που έκανε το παιδάκι μου και είχα μάτια (και σχόλια) μόνο για τα παραπτώματα, τις παρατυπίες και τις αναποδιές.
Κάθε φορά που μου υπενθυμιζόταν αυτό που είχα διαβάσει ‘κάποια στιγμή σε εκείνο το βιβλίο’, ότι ‘Λέγε στο παιδί σου και το καλό που έκανε,’ έλεγα στον εαυτό μου ότι πάλι… ΠΑΛΙ, το είχα ξεχάσει. Νομίζω ότι βαθιά μέσα μου δεν πίστευα ότι μπορούσε να κάνει και μεγάλη διαφορά. Και επέστρεφα στην αέναη αναζήτηση για τρόπους με τους οποίους μπορούσα να κρατήσω τα ευτράπελα στο μίνιμουμ.
Δε θυμάμαι καν ακριβώς πώς έγινε, αλλά μάλλον μία μέρα από αυτές που είχα την τύχη να το επαναφέρω στη μνήμη μου, πρέπει να είπα κάτι καλό στο παιδί μου. Κάτι έκανε, και το πρόσεξα. Και το επισήμανα. Και μία, δύο, τρεις μέρες μετά, να είδα ότι αυτό το καλό που είχα πει, είχε ως δια μαγείας μετατραπεί σε συνεχιζόμενη καλή συμπεριφορά.
Δε θυμάμαι να το έκανα συνειδητά, αλλά από εκείνη τη φορά άρχισα να το κάνω όλο και περισσότερο.
Σήμερα δεν περνάει μέρα που να μην προσέξω κάτι καλό στη συμπεριφορά του καθενός από τα δύο παιδιά μου. Αλλά και στη συμπεριφορά τους μεταξύ τους.
Δεν μιλάω φυσικά για έπαινο του τύπου ‘πόσο καλό παιδί είσαι’ και ατελείωτα μπράβο και εύγε, τέτοιος έπαινος έχει παγίδες γιατί το παιδί μπορεί να εθιστεί σε αυτόν, και να συμπεριφέρεται καλά μόνο για να κερδίσει τον έπαινο, αλλά για μία απλή επισήμανση κάποιας συγκεκριμένης συμπεριφοράς που με εντυπωσίασε. Επίσης, δεν επαινούμε και δεν χαρακτηρίζουμε το παιδί αλλά την συμπεριφορά.
Ας πούμε, κάθε φορά που ο ένας γυρνάει από το σχολείο με ένα κέρασμα, πάντα θα δώσει λίγο και στον άλλον. Γιατί να μην το προσέξω;
«Τί ωραία που μοιράζεστε τα πάντα. Πάντα σκέφτεστε ο ένας τον άλλον.»
Αλλά και άλλα.
«Είδες που παρόλο που σε δυσκόλεψε δεν το έβαλες κάτω και τελικά τα κατάφερες;»
«Είδες που βρήκες μόνη σου τη λύση;»
«Πόσο σε χάρηκα που έπαιξες με τους φίλους του αδερφού σου, και πέρασες τόσο ωραία!»
«Σάς ευχαριστώ τόσο πολύ που με βοηθάτε στο μάζεμα του τραπεζιού!» (στο μαγείρεμα, στις δουλειές του σπιτιού, κτλ, κτλ)
«Έχω εντυπωσιαστεί που δεν περνάει μέρα χωρίς να πλύνετε τα δόντια σας, και οι δύο».
«Πω πω, ντύθηκες μέσα σε 1 λεπτό σήμερα!»
Καμιά φορά ο γιος μου θέλει να παίξουμε ένα επιτραπέζιο οι δυο μας. Πριν ξεκινήσουμε λοιπόν, βρίσκει 2-3 επιλογές παιχνιδιών και προσφέρει στην αδερφή του για να απασχολείται στο μεταξύ, ώστε να μη μας ενοχλήσει και να μην είναι και αγενής απέναντί της.
Έβλεπε ότι ζοριζόμουν να επιλέξω με ποιον από τους δύο θα παίξω και βρήκε ο ίδιος τη λύση!
«Πολύ ευγενικό να της προτείνεις να παίξει με κάτι άλλο όσο εμείς παίζουμε.» Και στην κόρη μου: «Αγάπη μου, παίζουμε αυτή την παρτίδα και μετά θα παίξουμε με τα κουκλάκια σου, εντάξει;»
Ως δια μαγείας λοιπόν… ναι.. εντάξει! Όλα οκ μαμά, το’χουμε.
Εκεί όμως που έχει κάνει όλη τη διαφορά αυτή η γλυκιά πρακτική, είναι στα πιο δύσκολα που καλούμαι να αντιμετωπίσω με τα παιδιά μου, όπως οι τσακωμοί μεταξύ τους.
Πολύ συχνά, όταν ο γιος μου έχει φερθεί άσχημα στην αδερφή του, την έχει μόλις χτυπήσει ή της έχει συμπεριφερθεί άδικα, δύο λεπτά μετά το σκηνικό, κάνει στροφή 180 μοιρών, γλυκαίνει τη φωνή του σαν να μιλάει σε νεογέννητο βρέφος και τη γεμίζει με παιχνίδια, καλούδια και φιλοφρονήσεις. Δύο λεπτά μετά! Πώς να μη το προσέξω; Αυτό στην ενήλικη ζωή αγγίζει τα όρια της σχιζοφρένειας.
«Πόσο χαίρομαι που προσπαθείς πάντα να διορθώσεις τα πράγματα με την αδερφή σου!»
Άλλες φορές, εκεί που πριν παρεκτρεπόταν και τη χτυπούσε μέσα στην παρόρμησή του, τώρα μπορεί να σηκώσει το χέρι απειλητικά, όταν είναι θυμωμένος, και να μη τη χτυπήσει τελικά.
«Είδα ότι κατάφερες να συγκρατηθείς και να μη τη χτυπήσεις. Δεν ήταν εύκολο αυτό, ξέρω πόσο θυμωμένος είσαι. Μπράβο που συγκρατήθηκες.»
Την επόμενη φορά που δε θα σηκώσει καν το χέρι, το μήνυμα θα είναι ανάλογο.
Ειδικά στους τσακωμούς που δεν υπάρχει μαγικό ραβδάκι για να τους κάνεις να σταματήσουν, τέτοιες έμμεσες πρακτικές έχουν αληθινή αξία.
Δειλά δειλά λοιπόν, ενώ ήμουν επικεντρωμένη αλλού και είχα κεραίες μόνο για το λάθος ώστε να βρω τον κατάλληλο τρόπο να το σταματήσω στη στιγμή, έκανα κι εγώ μία στροφή 180 μοιρών και τώρα μπορεί το λάθος να το αγνοήσω, το σωστό όμως δύσκολα θα μου περάσει απαρατήρητο.
Και όσο επισημαίνω το σωστό, τόσο μειώνονται τα λάθη.