10 Δεκεμβρίου 2023
Διαχωρίστε την πράξη του παιδιού από το ίδιο το παιδί
Ανάγνωση σε 2′
Τι μπορεί να μας πει μία καλή πράξη του παιδιού μας, όπως το να μοιραστεί ένα παιχνίδι με το αδερφάκι του, για την προσωπική του αξία;
Τι μπορεί να μας πει μία κακή πράξη του παιδιού μας όπως το να χτυπήσει το αδερφάκι του, για την προσωπική του αξία;
Μπορούμε να πούμε στην πρώτη περίπτωση ότι το παιδί είναι γενναιόδωρο σαν χαρακτήρας; Μπορεί.
Και αν την επόμενη φορά δεν το μοιραστεί; Ότι δεν είναι;
Μπορούμε στη δεύτερη περίπτωση να πούμε ότι το παιδί είναι κακός χαρακτήρας επειδή χτύπησε το αδερφάκι του; Και αν την επόμενη φορά τα βρούμε αγκαλιασμένα; Ότι τελικά το παιδί είναι καλό;
Μία πράξη ενός παιδιού, δεν μπορεί να μας πει τίποτα για το ίδιο το παιδί, για το ποιο είναι το παιδί σαν άνθρωπος και ποια είναι η προσωπική του αξία.
Γιατί τότε επιμένουμε να λέμε στα παιδιά μας πόσο καλά ή κακά είναι ανάλογα με το τι κάνουν;
- ‘Κακό παιδί! Δεν αρπάζουμε από τον άλλο!’
- ‘Μη γίνεσαι κακός με το αδερφάκι σου!’
- ‘Είσαι τόσο καλή που μάζεψες το δωμάτιό σου!’
Υπάρχουν δύο ανάγκες εδώ. Η μία είναι να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά μας στο τι είναι σωστό και τι δεν είναι σωστό να κάνουν.
Η δεύτερη είναι να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να νιώσουν καλά για τον εαυτό τους, να νιώσουν χρήσιμα, ικανά, γενναιόδωρα, φιλικά, και καλά σαν παιδιά.
Για να πετύχουμε και τα δύο ταυτόχρονα, θα πρέπει απλά να διαχωρίσουμε την πράξη του παιδιού από το ίδιο το παιδί. Δηλαδή να χαρακτηρίζουμε την πράξη του παιδιού ως καλή ή κακή, διδάσκοντάς του έτσι ποιό είναι το σωστό σε κάθε περίπτωση, και να μην αναφέρουμε τίποτα για το ίδιο το παιδί,να μην χρησιμοποιούμε χαρακτηρισμούς στο παιδί.
Πόσες φορές όμως δεν θυμίζουμε στα παιδιά μας πόσο κακά είναι για να τα κάνουμε να συμπεριφερθούν σωστά! Όταν ένα παιδί ακούει ότι είναι κακό, δεν υπονομεύεται μόνο η αυτοπεποίθησή του, αλλά ενστερνίζεται και τη γνώμη μας ότι είναι κακό και αρχίζει να πιστεύει και το ίδιο ότι είναι,σαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία, υιοθετώντας συμπεριφορές που το κάνουν ‘κακό.’ Δεν κερδίζουμε τίποτα με το να πούμε σε ένα παιδί ότι είναι κακό.
Τα παιδιά θέλουν από τη φύση τους να είναι καλά. Για να μπορέσουμε εμείς οι γονείς να εξασφαλίσουμε ότι έχουν τις προϋποθέσεις και τα εργαλεία για να γίνουν καλοί άνθρωποι στη ζωή τους, χρήσιμοι στους άλλους, υποστηρικτικοί, τίμιοι κτλ. κτλ., θα πρέπει να προστατέψουμε τα πιστεύω τους γύρω από την προσωπική τους αξία.
Το παιδί θα πρέπει πάντα να ξέρει ότι μπορεί να είναι καλό, και ότι έχει τον απόλυτο έλεγχο να το επιτύχει αυτό με τις πράξεις του.
Επομένως,
Δεν είσαι εσύ καλός, καλό ήταν αυτό που έκανες.
Δεν είσαι εσύ κακός, κακό ήταν αυτό που έκανες.
- ‘Δεν αρπάζουμε από τον άλλο, τον ρωτάμε αν μπορεί να μάς το δώσει πρώτα.’
- ‘Δε χτυπάμε. Τα χτυπήματα πονάνε.’
- ‘Τί όμορφο που φαίνεται το δωμάτιό σου τώρα που το συγύρισες!’
Οι έννοιες καλός ή κακός άνθρωπος είναι πολύ πιο πολύπλοκες και πολυδιάστατες από αυτό που μπορεί να περιγράψει μία απλή πράξη.
Θέλει λοιπόν προσοχή. Δεν πρέπει να πέφτουμε στην παγίδα να χαρακτηρίζουμε το παιδί σαν άνθρωπο για κάτι που έκανε, αλλά να εστιάζουμε αποκλειστικά και μόνο στην πράξη του παιδιού και να χαρακτηρίζουμε αυτή και μόνο.
Η ακλόνιστη πίστη μας στα παιδιά μας ότι είναι εγγενώς καλά τις στιγμές που έχουν τη χειρότερη δυνατή συμπεριφορά, είναι ένα πολύ ισχυρό στήριγμα που θα τα βοηθήσει να επιλέξουν να μην την επαναλάβουν.