12 Δεκεμβρίου 2023
Πώς καθοδηγούμε το παιδί με τους φόβους του/εφιάλτες
Ανάγνωση σε 3′
Στο μυαλό ενός παιδιού είναι φυσιολογικό να γεννιούνται φόβοι και φοβίες. Για ένα παιδί, όλα είναι καινούργια, κάθε μέρα που περνάει ανακαλύπτει τον κόσμο, ανακαλύπτει κάτι καινούργιο που μπορεί να του προκαλέσει φόβο για το άγνωστο ή ακόμα και μια γενικευμένη και, στο δικό μας μυαλό “παράλογη” φοβία.
Όλο αυτό μπορεί να δυσκολέψει αρκετά την καθημερινότητα του παιδιού και μαζί και του γονιού πχ, ένας φόβος για το σκοτάδι μπορεί να κάνει ένα παιδάκι να μην θέλει να κοιμάται μόνο του, ή να έχει συνεχείς αφυπνίσεις τη νύχτα. Μια φοβία με τις μέλισσες μπορεί να κάνει δύσκολη μια εκδρομή στην εξοχή ή ακόμα και μια δυσάρεστη εμπειρία στο σχολείο με τους φίλους μπορεί να εμφανίσει μια φοβία για τις συγκεντρώσεις με παιδιά.
ΤΡΟΠΟΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
Ο αποτελεσματικότερος τρόπος που μπορούμε να βοηθήσουμε με τους φόβους και τις φοβίες είναι ο εξής;
- Από τα πιο σημαντικά κομμάτια είναι το κομμάτι της αυτορρύθμισης. Πρέπει να παραμένουμε ψύχραιμοι την ώρα που το παιδί έχει τη φοβική του αντίδραση. Πολλές φορές, είναι πιθανό να είναι ακραία η αντίδραση του, σαν ξέσπασμα ή σαν κρίση πανικού. Γι’ αυτό είναι σημαντική ηρεμία μας. Πιθανόν να χρειάζεται εκείνη την ώρα να διαχειριστούμε και τα triggers μας( https://www.parenting.today/triggers-otan-ena-palio-mas-vioma-pyrodotei-ypervolikes-antidraseis/. )Το βέβαιο, λοιπόν, είναι να παραμείνουμε ψύχραιμοι για να το μεταδώσουμε την ψυχραιμία μας και στο παιδί.
- Το δεύτερο στάδιο είναι η σύνδεση με το παιδί μας. Και αυτό τη συγκεκριμένη στιγμή μπορεί να γίνει με την ενσυναίσθηση. Πρέπει να δώσουμε στο παιδάκι μας ενσυναίσθηση, για να νιώσει ότι το καταλαβαίνουμε και το συμπονούμε. Μπορούμε να πούμε:
“Αγάπη μου, καταλαβαίνω πόσο φοβάσαι το σκοτάδι. Πολλές φορές, όλοι φοβόμαστε κάτι.”
Στο σκοτάδι αφήνουμε πάντα φώς ανοιχτό και λέμε: “Μην φοβάσαι. Είμαι ακριβώς δίπλα σου.”
“Παιδάκι, νιώθω πόσο πολύ αγχώνεσαι να πας στο πάρτυ του Γιωργάκη. Όλοι αγχωνόμαστε για πράγματα που πρέπει να κάνουμε. Να ξέρεις, όμως, ότι και όλοι μπορούμε να κάνουμε δύσκολα πράγματα.”
- Το τρίτο βήμα της αντιμετώπισης, είναι να καθοδηγήσουμε το παιδί ν’ αντιμετωπίσει τους φόβους του. Αυτό μπορεί να γίνει ώς εξής; ένας τρόπος είναι η σταδιακή έκθεση του παιδιού στο φόβο. Αν το παιδί φοβάται πχ, τις μέλισσες θα πρέπει στην αρχή να βλέπουμε φωτογραφίες με τις μέλισσες ή να διαβάσουμε ένα βιβλίο που μιλάει για τη ζωή τους. Στη συνέχεια, μπορούμε να δούμε βίντεο με μέλισσες και όταν κάθε τέτοιο στάδιο το αντέχει το παιδί να προχωρήσουμε σε μια βόλτα στην εξοχή,
Γενικά, προσπαθούμε να μην διογκώνουμε τις φοβίες. Εννοείται και τις λαμβάνουμε υπόψιν μας αλλά δεν δίνουμε πολύ αξία για να μπορέσουμε να τους μειώσουμε την ένταση.
ΕΦΙΑΛΤΕΣ
Ιδιαίτερη αντιμετώπιση θέλουν οι εφιάλτες που μπορεί να δει το παιδί, και είναι σύνηθες, ειδικά σε μικρότερες ηλικίες. Εκεί, μετά το βήμα της αυτορρύθμισης και της σύνδεσης μπορούμε να κάνουμε τα εξής: Μπορεί να ζωγραφίσει αυτό που φοβάται και να του δώσουμε αστείο όνομα.Επίσης,μπορεί να το βάλουμε να ζωγραφίσει τη φοβία ή πχ, μια τρομακτική ιστορία που έχει ακούσει και αφού δώσουμε το αστείο όνομα αν υπάρχει τζάκι ή εξωτερικός χώρος να κάψουμε τη ζωγραφιά και να πούμε ;”Αντίο ιστορία.” Ένας άλλος τρόπος είναι να ξαναγράφουμε το σενάριο. Βάζουμε το παιδί να μας περιγράψει τον εφιάλτη και βρίσκουμε ένα αίσιο τέλος, ένα καλύτερο σενάριο να τελειώσει τ΄όνειρο. Την άλλη μέρα μπορούμε να ζωγραφίσουμε και τον εφιάλτη αστεία και να του δώσουμε αστεία ονόματα.
Είναι αξιοσημείωτο ότι οι εφιάλτες είναι κάτι διαφορετικό από τους νυχτερινούς τρόμους. Οι νυχτερινοί τρόμοι έχουν να κάνουν με το σύστημα διέγερσης στον εγκέφαλο. Μπορεί να είναι άρρωστα, να ζεστένονται ή να έχουν στρες.
ΧΡΗΣΙΜΑ TIPS
- Το special time(https://www.parenting.today/special-time-o-apokleistikos-chronos-me-to-paidi/) βοηθάει παντού. Ακόμα και στις φοβίες. Το παιδί είναι πολύ πιθανό στον αποκλειστικό χρόνο που έχει με το γονιό να θέλει να επεξεργαστεί το φόβο του.Εκεί, είναι πολύ πιθανό να βοηθήσει και το puppet show.
- Επίσης, επειδή οι φοβίες συμπεριλαμβάνουν άγχος βοηθούν πολύ και οι ρουτίνες. Να έχει το παιδί ένα σταθερό πρόγραμμα και να ξέρει τι να περιμένει κάθε στιγμή,
- Τέλος, υπάρχουν παιχνίδια που βοηθούν τα παιδιά να διαχειριστούν τους φόβους του με αστείο τρόπο.Ενδεικτικά:
Παιχνίδι pizza:Το παιδί ξαπλώνει ανυπεράσπιστο στο κρεβάτι ή στο χαλί και χαμογελώντας το κάνεις πίτσα, το ζυμώνεις, του απλώνεις πάνω του σως και γαρνιτούρες, το ψήνεις, το κόβεις κομμάτια και το τσιμπολογάς.
Boing: Σπρώξε το παιδί στο κρεβάτι και άφησε το ν’αναπηδηχτεί πίσω προς μεγάλη σου έκπληξη.
Αγώνας δρόμου: Βάλε το παιδί στην αγκαλιά σου και προσποιήσου ότι οδηγείτε μαζί ένα αμάξι με πολλές στροφές και απότομα σταματήματα.